Precies een jaar nadat ik voor het eerst bij de Revalidatie een voorzichtig balletje op heb gegooid over dat het eigenlijk-misschien-wellicht-toevallig-ongeveer wel eens tijd zou kunnen worden voor die onvermijdelijke voedingssonde, heb ik dan eindelijk - medio juli 2025 - een afspraak bij de poli Buik.

Wat een huisregels hanteert SPOT Groningen! Het zal allemaal wel nodig zijn, maar bij het publiek dat komt voor Hannah Mae, Van Dik Hout en Acda en De Munnik (we hebben het over 4 juli 2025) luistert het kennelijk niet zo nauw. Rugtassen, wiet en zakken chips zijn tussen de mazen van de controle doorgeslopen. Ook ik kom zonder kleerscheuren binnen, ondanks mijn te grote tas vol wapentuig en drugs.

"Op je scootmobiel is de wind net zo heet als jezelf bent," waarschuwt G als ik even een ommetje wil maken om de hitte te ontvluchten. Ze heeft een punt. Maar even op topsnelheid scooteren en de wind voelen is toch wel prettig op deze tropische dag. Zo prettig zelfs dat ik veel verder tuf dan ik van plan was.

Net gedouchet en me afgedroogd, ik zit op de trippelstoel voor de rest van de ochtendroutine, klinkt er ineens een scherp en nerveus repeterend piep-piep-piep-geluid... Wat nou weer? Ik herken het niet van mijn mobiel of één van de wekkerradio's. Noodsignaal van het toilet-op-maat? Ergens een batterij leeg? Ik leg mijn oor te luisteren boven de rollator, waarop een paar elektronische attributen liggen, maar die zwijgen in alle talen.

Eindelijk heb ik (begin juli) alle partijen om de keukentafel: behalve Man en ik zijn dat de Wmo-consulente en de ALS-Zorgregelaar. Die laatste verblijdt mij met de mededeling dat de pilot met de ALS-Zorgregelaars weliswaar inmiddels is gestopt, maar dat ze als cliëntondersteuner bij mij betrokken blijft, vanuit Zorgbelang Fryslân. Pheeew! Ik verbaas me nog steeds dat ik deze vorm van hulp zomaar in de schoot geworpen krijg en hoop voor mijn lotgenoten dat dit fenomeen in het hele land een vervolg krijgt.

Reuze handig, zo'n verrijdbaar nachtkastje! Ik ben momenteel weer erg, erg, erg verkouden - dat wordt mijn dood nog eens - en liggend in bed smoor ik haast in mijn eigen slijmen en hoestbuien. Dus ik zit rechtop te slapen. 't Is even wennen maar vroeger in de bedstee konden ze het ook, dus waarom ik nu niet? Niet dat ik er beter door slaap maar je hoeft het verstikkingslot ook niet te tarten.

Sinds vijf jaar ben ik helemaal idolaat van Eleganza. Alles erop en eraan, mooie vormgeving en zeer gebruiksvriendelijk. Anderhalf jaar geleden kwam zij binnen bereik. Toen Man om praktische reden de echtelijke slaapkamer vaarwel zei, ontstond er namelijk ruimte voor haar. Na lang wikken en wegen (en swipen) heb ik haar toch maar uitgenodigd aan mijn bed.

Ken je die grap van de veeroostertest? Die ging niet door.

Leuk! Man krijgt een bootreisje voor twee aangeboden omdat hij al 40 jaar lid is van natuurvereniging It Fryske Gea. Maar de plicht roept en daarom gaan Dochter en ik maar gezamenlijk het schip in. Het is immers een gezinslidmaatschap.

Nou kijk hè, je hebt zo'n steun aan je elektrische rolstoel waar je je voeten op kunt zetten. En daar heb ik last van. Die zit me in opgeklapte toestand in de weg bij het in- en uitstappen. Lastig en onveilig! Bovendien gaat het in- en uitklappen van de voetplaat me te zwaar. De doortastende Drentse ALS Zorgregelaar (zie Zorgmakelaar en cliëntondersteuner) heeft dit voor me op de juiste plekken aangekaart in de hoop dat het te verhelpen is. Als het niet aangepast kan worden, heb ik de keus om een grote buiten-rolstoel te krijgen die wegdraaibare voetensteunen heeft. Maar voor zo'n ding voel ik me te goed (zie De les van Jennifer); fysiek, wel te verstaan.

Het kostte heel wat chats en telefoontjes, maar ik heb het toch voorelkaar gekregen dat er een actieve tillift voor me wordt klaargezet voor mijn afspraken en onderzoek bij het Centrum voor ThuisBeademing. Ik verwacht dat ik daarbij twee keer geacht word te liggen, vandaar. Men stelt wel de voorwaarde dat mijn begeleider die hijskraan bedient. Moet kunnen.

Inwendig kook ik nog, ook al weet ik dat het niet vervelend bedoeld is maar gewoon een naïeve, ongelukkige opmerking. Ik ben daar nu eenmaal hypergevoelig voor.

"Ben jij die Nynke van lagere school Het Kompas die altijd verhaaltjes schreef voor de krant?" Verrast lees ik de afzender van dit bericht. Een klasgenootje dat ik 48 jaar geleden voor het laatst gezien heb! Ik antwoord haar bevestigend en voeg eraan toe dat ik ook nu nog altijd verhaaltjes schrijf.

De stoute schoenen aan (dat wil zeggen mijn smalste stappers anders passen ze niet in de voetenbakjes) en fietsen maar. Het heeft heel wat voeten in de aarde voor ik goed en wel startklaar op mijn kloeke 'trike' zit, maar dan trap ik toch het zuidzuidwesten in.

Bij het opstappen merk ik dat we zijn vergeten de zadelstoel van de driewieler naar achteren te verplaatsen. Ik zit onprettig opgepropt, nu de trappers, als gevolg van de onlangs gemaakte voetenbakjeplankjes, een paar centimeters verdikt zijn. Dat het nog erger kan, ontdek ik een half uurtje later, als E. en ik na een landelijke omleidingsroute omzoomd door bloemenweiden, met onze fietsen bij het tuincentrum arriveren.

Morgen is-ie jarig en ik wil hem ondanks onze stroeve verstandhouding een cadeautje en een kaart geven. Ondanks zijn onberispte grensverkenningen als hij en ik alleen zijn. Hij weet donders goed dat ik mezelf niet kan verdedigen en heeft er een handje van mij uit te proberen. Hij voelt mijn onmacht haarfijn aan. En niemand die er iets van zegt. Want ze merken het niet of ze vergoeilijken het. Het is immers maar een kind.

Huisautomatisering. Omgevingsbesturing. Domotica. Allemaal benamingen voor het vanuit je luie stoel aansturen van deuren, verlichting, gordijnen, verwarming, zonneschermen en wat dies meer zij. Het zijn al lang niet meer alleen de radio en de tv die je op afstand kunt bedienen. Het Huis van de Toekomst van Chriet Titulaer is voor een ieder bereikbaar geworden, als je tenminste een gevulde portemonnee hebt óf - aha! - je daar vergoeding of subsidie voor kunt krijgen. En dat is momenteel een van de dingen die bij mij speelt en waar de ALS Zorgregelaar zich voor gaat inzetten.

Volop invalideparkeerplekken, maar met een klunzige keerzij: ingeklemd tussen een smalle éénrichtingsverkeerrijbaan enerzijds en een doorlopende stoeprand. ander(passagiers)zijds. Onmogelijk om de rolstoel gelijkvloers naast het rechterportier te zetten. Je moet hem dus naast de auto op het trottoir zetten en dan heb je de keuze uit twee kwaden: voetje op straat, draaien en achterwaarts de stoep op struikelen, of met een grote stap rechtstreeks het trottoir op gaan, waardoor de uitstap nog eens zo'n vijftien centimeter dieper wordt. Beide zijn no go area's.